decydować się
  • Obce wyrazy kursywą?
    2.09.2009
    2.09.2009
    Dzień dobry,
    opracowuję redakcyjnie tekst, w którym pojawia się wiele wyrazów pochodzących z różnych języków afrykańskich. Przyjęłam zasadę, że odmieniam te spośród nich, którym można przyporządkować polski wzorzec odmiany (tzn. na podstawie np. końcówki wyrazu dobieram mu polską grupę deklinacyjną), i te wyrazy zapisuję prostą czcionką. Resztę pozostawiam nieodmienioną i zapisuję kursywą. Czy postępuję właściwie? Bardzo proszę o pilną odpowiedź i z góry serdecznie dziękuję.
    Anna
  • odmiana nazw geograficznych
    17.01.2008
    17.01.2008
    Kto decyduje o odmianie nazw geograficznych? Czy należy odmieniać nazwę ontaryjskiego Hamilton, tak jak amerykańskiego Waszyngton? Czy Olimpiada 2010 roku będzie w Vancouverze, czy w Vancouver? W 1988 roku była w Calgary czy w Calgarach? Kanadyjska Polonia odmienia wiele lokalnych nazw geograficznych, bo operuje nimi często – czy to błąd? I co zrobić z ontaryjskim miastem Londonw London czy w Londynie?
  • o kwintach, kwintalach i centnarach
    14.12.2012
    14.12.2012
    Szanowna Poradnio!
    Mój syn na lekcji matematyki dowiedział się, że kwintal to 100 kilogramów. Spytał, dlaczego sto, skoro ze szkoły muzycznej wie, że kwinta to odległość pięciu stopni. Przyznałam mu rację i zaczęłam szukać odpowiedzi – a tu nowa niespodzianka: cetnar/centnar to 50 kg. A przecież łacińskie centum oznacza 'sto'. Czy naszym przodkom coś się nie pomyliło?
    Będę wdzięczna za odpowiedź.
    Z pozdrowieniami,
    stała czytelniczka z Gdańska
  • Poprawność użycia imiesłowowego równoważnika zdania
    1.02.2019
    1.02.2019
    Dzień dobry
    Czy można użyć konstrukcji typu: „Analizując poniższy cytat: (tu cytat złożony z kilku zdań), pracownik uznaje argumentację za właściwą”. Moim zdaniem jest to forma niepoprawna, zarówno z uwagi na interpunkcję (bo cytat jest kilkuzdaniowy) jak i użycie imiesłowu na początku zdania. Czy tak jest istotnie?

    Z wyrazami szacunku
    Wojciech Dąbrowski
  • Poradnictwo od Sasa do lasa
    3.02.2016
    3.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy w beletrystyce należy pochylać madame przy imieniu i nazwisku? Podobnie yin i yang?
    Filozof X i jego nauki w dużej mierze wylądowali więc na śmietniku historii teozofii. Czy orzeczenie ma dobrą formę? Zdanie brzmi dziwnie.
    Mnich pustelnik czy mnich-pustelnik?
    Czy można obalić czyjeś dziedzictwo?
    Góry nie były już taką nieprzebytą przeszkodą jak dawniej. Czy można przebyć przeszkodę?
    Z poważaniem
    Katarzyna C.
  • przymiotniki typu boży – wysoki

    19.12.2023
    19.12.2023

    Szanowni Państwo,

    skąd się wzięła niekonsekwencja w tworzeniu przymiotników „dzierżawczych” na bazie zmiękczającego „j” od słów z ostatnią spółgłoską „g”? Regularnie jest boży od Bóg czyli wymiana g—ż zgodnie z regułą pierwszej palatalizacji. Podobnie buldoży od buldog, innych przykładów nie kojarzę. Jednak od wróg mamy wrogi - skąd tu miękkie g, czyżby analogia do przymiotników zwykłych, niedzierżawczych takich jak błogi? W każdym razie regularny przymiotnik wraży (choć z rusycyzmem cerkiewnym) wyszedł z użycia. Znowuż od papuga jest papuzi, całkiem nieregularnie — a może wg wzorca takiego jak w ptakptasi?

    Proszę o naświetlenie tego problemu.

    Łukasz

  • Skróty w skrótach

    10.05.2021
    10.05.2021

    Szanowni Państwo,

    uprzejmie proszę o wytłumaczenie reguł pisowni niektórych skrótów w liczbie mnogiej. Z zasady podwaja się skrót, by oddać liczbę mnogą. Są jednak takie skróty, których nigdy nie widziałem podwojonych, np. ss. (strony), art. art. (artykuły), tt. (tomy). Zwykle widzi się np. „s. 8-11”, „art. 314, 365”, „t. I-IV”. Co decyduje o takim użyciu i czy są jeszcze inne podobne skróty? Słowniki poprawnościowe milczą na ten temat.

    Z wyrazami szacunku,

    J.J.

  • spotters albo spoters

    21.01.2024
    21.01.2024

    Dzień dobry, spotkałem się z pewnym dylematem związanym z zapisem słowa „spotters” w odniesieniu do policjanta, bowiem w publikacjach do 2022 roku występowała tylko jedna forma zapisu tego wyrazu przez dwa "t". Jednak w 2022 ukazało się Zarządzenie nr 60 Komendanta Głównego Policji z dnia 7 kwietnia 2022 r. (…), w którym w § 1. pojawia po raz pierwszy słowo „spoters" z jednym "t”, a kolejnym dokumentem jest Decyzja nr 337 KGP z 2022 r.

    W związku z tym czy w jednej publikacji dopuszczalne byłoby stosowanie dwóch odmiennych form zapisu tego wyrazu, czy należałoby przyjąć nowy zapis do wszystkich, czy może jednak spolszczenie tego wyrazu nie powinno mieć miejsca?

  • Stadion Zawiszy Bydgoszcz
    9.04.2018
    9.04.2018
    Dzień dobry, chciałabym uzyskać odpowiedź na pytanie: czy nazwa własna stadionu piłkarskiego z Bydgoszczy została utworzona poprawnie? Nazwa brzmi: Stadion Zawisza lub Stadion Zawisza Bydgoszcz. Nazwa zespołu piłkarskiego to Zawisza Bydgoszcz. Czy w nazwach własnych nie powinno się odmieniać słów i poprawna forma nie powinna brzmieć: Stadion Zawiszy, Stadion Zawiszy Bydgoszcz?
  • Stopień „obcości” zapożyczenia leksykalnego

    24.04.2024
    24.04.2024

    Szanowni Państwo,

    jaką należy przyjąć metodę przy decydowaniu, które wyrazy obcego pochodzenia są wciąż na tyle obce w odbiorze użytkowników języka, że należy zapisywać je w tekście kursywą? Chodzi mi przede wszystkim o zapożyczenia z języka angielskiego takie jak: feedback, coaching czy gaslighting, które zyskały na popularności szczególnie w pewnych branżach, a mimo to wciąż brzmią dość obco.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego